موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی شهید مطهری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران، صندوق پستی: 358/75914
چکیده: (4864 مشاهده)
تائورین یا آمینو اتان سولفونیک -2 محصول نهایی سوخت و ساز آمینو اسیدهای گوگردی است. تائورین در تخم مرغ، ماهی، گوشت و شیر وجود دارد ولی در پروتئین های گیاهی دیده نمی شود. غلظت تائورین در بافتهایی مثل قلب، قرنیه، عضله اسکلتی، مغز روده بزرگ، پلاسما، سلول های خونی و گلبولهای سفید بالاست. بنابراین این اسیدآمینه نقش معنی داری در بیشتر فعالیتهای فیزیولوژیک از جمله تثبیت غشاء، فعالیت آنتیاکسیدانی، سمزدایی، تغییر پاسخ ایمنی، انتقال کلسیم، انقباضات عضلات قلبی، تکامل قرنیه، متابولیسم اسید صفراوی، تنظیم اسمزی و عملکردهای غدد درون ریز ایفا می کند. در گذشته تائورین به عنوان ماده غذایی ضروری در تغذیه ماهیان مطرح نبود. با این وجود مطالعات اخیر نشان می دهند که تفاوت های گسترده ای در قابلیت ساخت تائورین میان گونه های مختلف ماهیان مشاهده می شود و نقش کلیدی در تغذیه ماهیان و آبزیان ایفا می کند. آرد ماهی منبع اصلی پروتئین در صنعت غذای آبزیان بوده که به دلیل محدودیت منابع، فراهم نمودن آن هزینه بر است. طی سال های اخیر منابع پروتئین گیاهی، به صورت جزئی و یا کامل جایگزین آرد ماهی در این صنعت گردیده است. با این حال بیشتر اجزاء تشکیل دهنده غذا با منشاء گیاهی از نظر برخی آمینواسیدها از جمله تائورین که برای بهبود عملکرد سوخت و ساز آبزیان پرورشی به ویژه ماهیان گوشتخوار مطلوب هستند دارای محدودیت می باشند. منابع گیاهی همچنین از نظر تائورین یا واحدهای پیش سازنده آن مثل سیستئین یا متیونین دارای کمبود هستند. گنجاندن سطوح بالای منابع پروتئین گیاهی در تغذیه ماهیان، به دلیل ممانعت یا کاهش توانایی ساخت تائورین موجب اختلال در عملکرد ماهی می گردد. از سوی دیگر برخی ماهیان قادر به سنتز تائورین از سیستئین و متیونین هستند. در این مقاله مروری، منابع غذایی تائورین، نیازهای تغذیه ای در گونه های پرورشی و نقش های بیولوژیک تائورین شرح داده می شود.